Dan sjećanja na ubijene i protjerane Srbe iz Hrvatske u zločinačkoj akciji “Oluja”, 4. avgust, ubuduće bi trebao biti proglašen Danom žalosti u cijeloj Srpskoj i Srbiji, stav je brojnih političara i građana sa kojima smo razgovarali.
Centralno obilježavanje Dana sjećanja na ubijene i protjerane Srbe iz Hrvatske u zločinačkoj akciji “Oluja”, koje je održano juče u Prijedoru, okupilo je najviše zvaničnike Srpske i Srbije, velikodostojnika Srpske pravoslavne crkve, kao i velikog broja okupljenih građana.
Iz Prijedora su se mogle čuti poruke političara da se u „Oluji“ desilo najveće etničko čišćenje Srba nakon Drugog svjetskog rata, kako krajiški Srbi neće biti zaboravljeni, i brojne druge patriotske poruke, a ono što je javnosti zapalo za oko jeste činjenica da se niko nije sjetio da taj dan proglasi Danom žalosti kao znak sjećanja na preko 220.000 protjeranih i ubijenih krajiških Srba.
Dan žalosti zbog pogroma Srba u hrvatskoj akciji „Oluja“ 1995. godine prvi put je proglašen u Srpskoj i Srbiji tek 2015. godine, tačno 20 godina nakon ove zločinačke akcije. Umjesto da je tako nastavljeno i narednih godina, vlast sa obe strane Drine, na to je „zaboravila“.
Poslanik PDP u parlamentu Srpske, Tanja Vukomanović ističe da 4. avgust i jeste dan tuge i sjećanja, tako da treba i zvanično da bude proglašen Danom žalosti i da se on poštuje svake godine.
– Prije skoro deset godina 4. avgust i jeste proglašen Danom žalosti, te godine je tako obilježen, ali ne sjećam se da li je ta praksa nastavljena. Voljela bih znati iz koga razloga, ali mogu reći da je to u najmanju ruku neozbiljno – kaže Vukomanovićeva za Srpskainfo.
Ona ističe da je “Oluja” bila zločinačka akcija, pogrom, zločin bez kazne i to treba da se pamti i da se toga svi Srbi sjećaju, kako se ništa slično ne bi ponovilo.
– Ne smijemo zaboraviti stradale, dječje suze, kolone, spaljena ognjišta, crkve i ne smijemo sve svesti na govore zvaničnika. Jeste da se godišnjica obilježava svaki put u drugom gradu, ali kada bi se taj dan proglasio Danom žalosti, godišnjica bi bila svake godine, bar na taj način, obilježena u svakom gradu i opštini u Republici Srpskoj – kaže Vukomanovićeva.
Ona ističe da bi se na ovaj način izbjegle zabave i proslave koje, vjerovatno zbog neznanja ili nepažnje, često budu organizovane na javnom prostoru širom Srpske baš na ovaj datum.
Vukomanovićeva poručuje da se treba dostojanstveno sjećati i nikada ne zaboraviti ovaj stravični zločin, ne samo protokolarno i ne po potrebi.
– Trebamo i više pažnje posvetiti žrtvama, ljudima koji su prošli kroz ovaj stravičan zločin i njihovim porodicama – zaključuje Vukomanovićeva.
Poslanik SNSD u parlamentu Srpske, Srđan Mazalica, slaže se da bi ovaj datum trebalo proglasiti Danom žalosti, ističući da bi to trebao biti zajednički dogovor Srbije i Srpske.
On ističe da je pogrom krajiških Srba zajednička nesreća za čitav srpski narod.
– Treba naglasiti da je toj zločinačkoj akciji prethodila borba Srba za slobodu, nakon diskriminacije u novostvorenoj državi Hrvatskoj. Srpsko stanovništvo u Hrvatskoj je pretrpilo značajne demografske gubitke i u Drugom svjetskom ratu. Na tom području su bili najveći logori smrti i najveća srpska stratišta . Tu se definitivno radi o jednom dugotrajnom genocidu nad srpskim narodom – ističe Mazalica za Srpskainfo.
On kaže da bi se sa proglašenjem tog datuma Danom žalosti moglo obilježiti, ne samo stradanje Srba u akciji „Oluja“ već stradanje svih Srba na području današnje Hrvatske i njihov značaj u istoriji.
– Trebalo bi da osjećaj obaveze i odgovornosti prema tome gaji čitav srpski narod – ističe Mazalica.
Poslanik SDS u parlamentu Srpske Ognjen Bodiroga ističe da niko ne može osporiti činjenicu da je u akciji „Oluja“ izvršeno brutalno etničko čišćenje Srba iz Hrvatske.
– To je najveće etničko čišćenje od Drugog svjetskog rata kada je Hrvatska, zajedno sa NATO pomagačima protjerala i etnički očistila teritorij koji je vjekovima bio srpski. Osim 220.000 protjeranih, u toj akciji je pobijeno i nestalo preko 2.000 Srba, među njima i djece. Demografski je izmjenjena slika tog područja koje su Srbi naseljavali u procentima preko 90 odsto – kaže Bodiroga.
On je, takođe, saglasan da bi se 4. avgust trebao proglasiti Danom žalosti, ističući da Srbi, inače, zaboravljaju svoje žrtve, što je sramotno.
Bodiroga kaže da je potrebno na neki način odužiti se krajiškim Srbima, i najmanje što može da se učini jeste da 4. avgust bude Dan žalosti u čitavoj Srpskoj.
– Do sada nije bilo neke nacionalne svijesti oko toga pogotovo od vladavine Dodika, koji je prvobitno na vlast došao uz pomoć Zapada. On je nacionalnu svijest dobio tek nakon 2010. godine kada je preoteo nacionalnu retoriku od SDS, iako je SNSD stranka ljevice. Ljevica i nacionalizam ne idu zajedno – kaže Bodiroga.
