BANJALUKA – Velika suša i smanjena potražnja za ribom i ribljim prerađevinama, kako na domaćem tako i na stranom tržištu, gdje proizvodi iz Turske preuzimaju primat, doveli su uzgajivače iz BiH u nezavidan položaj, zbog čega su prinuđeni na dodatno smanjenje proizvodnje.
U prilog tome govore i podaci Uprave za indirektno oporezivanje (UIO) BiH, prema kojima je od januara do kraja jula ove godine izvezeno 1,23 miliona kilograma ribe u vrijednosti od 11,76 miliona KM. U isto vrijeme lani na inostrano tržište BiH je plasirala 1,77 miliona kilograma ribe vrijedne 15,04 miliona KM.
– Najviše ribe ove godine izvezeno je u Srbiju, zatim Hrvatsku, Crnu Goru, Sjevernu Makedoniju i Sloveniju – kazali su u UIO.
Prema njihovim podacima, riba iz Republike Srpske i FBiH svoje mjesto i ove godine našla je na tržištima Italije, Francuske, Rumunije i samoproglašenog Kosova.
Ako je suditi po podacima UIO, BiH je ove godine ribu plasirala u četiri zemlje manje u odnosu na 2023. godinu.
Direktor kompanije “Tropik ribarstvo” Zoran Tepić istakao je za “Glas Srpske” da je na evropskom tržištu u ekspanziji prodaja ribe iz Turske, čiji proizvođači robu prodaju po damping cijenama.
– Proizvođači iz Turske od države imaju podsticaj za izvoz, što im omogućava da kreiraju niže cijene. Uzgajivači iz drugih zemlja, poput BiH, nisu te sreće, zbog čega smanjuju proizvodnju. To smo i mi uradili za nekih 20 odsto u odnosu na lani – kazao je Tepić.
Dodao je da ovo vrijeme puno izazova, zbog čega ne može prognozirati da li će trend smanjenja proizvodnje biti nastavljen ili će doći do rasta.
– Turska riba, koja je jeftinija i lošijeg kvaliteta, došla je i na srpsko tržište, a može se naći u prodavnicama u Rumuniji, NJemačkoj, Poljskoj, Austriji i drugim zemljama, u koje i mi izvozimo. S druge strane, podsticaji koje mi dobijamo nisu dovoljni da se izborimo sa ovim problemom – rekao je Tepić i naglasio da su, silom prilika, proizvodnju kalifornijske pastrmke ove godine morali smanjiti sa 2.100 na 1.800 tona.
Da se sve urotilo protiv proizvođača ribe u Srpskoj tvrdi i vlasnik derventske firme “Ribarstvo Marjanović gold” Staniša Marjanović, koji kaže da je na proizvodnju ove godine negativno uticala i suša.
– Vodostaji rijeka su niski, riba se ne hrani na adekvatan način. Prolazimo kroz veoma težak period – kazao je Marjanović i dodao da je potražnja za ribom iz godine u godinu sve manja.
Direktor banjalučkog preduzeća “Fratelo trejd”, koje se bavi preradom lignji i morske ribe Mario Derajić kazao je da za razliku od njihovih kolega koji se bave uzgojem nemaju većih problema.
– Mi nismo imali pad prihoda u odnosu na prošlu godinu. Međutim, svjedoci smo da riba iz Turske ima damping cijene, što se osjetilo i na brancinu i oradi, a ne samo kod pastrmke – rekao je Derajić.
Uvoz
Prema podacima UIO BiH je za sedam mjeseci ove godine uvezla 3,55 miliona kilograma ribe u vrijednosti od 24,38 miliona maraka. Na tržište BiH od januara do kraja jula prošle godine stiglo je 4,42 miliona kilograma ribe čija je vrijednost bila 24,83 miliona KM. Najviše ribe i ribljih proizvoda stiglo je iz Španije i to “teške” 9,44 miliona KM.