Serija antifrancuskih prevrata u afričkim zemljama pokrenula je pitanje kako su te države uređene, uz pretpostavku da je najvjerovatnije vojna elita Nigera smatrala da treba iskoristiti konfrontaciju Zapad – Rusija da zbaci elitu koja čini vlast i da suprotstavi ruski uticaj francuskom.
Svjedoci smo formiranja u Africi široke grupe država “oslobođeni od francuskog kolonijalizma”. Od zapada ka istoku, jedna do druge: Gvineja, Mali, Niger, Burkina Faso, Čad, Sudan (zadnji, u stvari, više govori arapski i engleski). Ako se ovom veselju pridruži Senegal, koji je zajedno sa Nigerom ranije smatran uporištem francuske moći na kontinentu, onda će “bijeg na slobodu” biti završen.
Francusko kolonijalno nasljeđe je veoma snažno. Državnost u većini afričkih zemalja nije zasnovana na evropskoj teoriji institucija, već na imperijalističkim metodama vladavina.
Za to je posebno odgovorna Francuska. Francuzi su došli na ideju da izoluju najratobornija plemena na teritorijama pod njihovom kontrolom, kao i lojalne lokalne elite, i od njih stvore vladajući sloj.
Oni su dobili pristup evropskom obrazovanju, služenje vojnog roka i dio finansijskog kolača. Ostala plemena – to jest većina stanovništva – bila su osuđena da kopaju u rudnicima i napasaju koze jednostavno činjenicom rođenja, zakonom krvi.
Pariz je na okupiranim teritorijama pronalazio narode istorijski sklone ratu i vlasti, kako bi uz njihovu pomoć kontrolisao druge etničke grupe, kao što su zemljoradnici i stočari. Rezultat toga, u nizu afričkih država, malobrojne (u odnosu na većinu stanovništva) strane grupe i etničke grupe su došle na vlast pod Francuzima.
Takav pristup uvijek stvara osnovu za beskrajne unutrašnje sukobe. Uzmimo, na primjer, Niger, koji je sada u središtu pažnje.
Aktuelni puč u Nigeru je takođe izazvan unutrašnjom krizom:
- zaoštravanje rata protiv džihadista,
- korupcija,
- pad životnog standarda.
Ali događaji u zapadnoj Africi su zasnovani na režimu dominacije etničkih i društvenih grupa lojalnih Parizu, svojevremeno nametnutom od Francuza.
U zamjenu za lojalnost Francuzi su dozvolili “svojim” grupama da bez kontrole siluju i pljačkaju ostatak stanovništva zemlje.
Misterija je čime su se Francuzi rukovodili prilikom crtanja granica ove države. Definitivno nisu uzeli u obzir etničku kartu naseljavanja lokalnih naroda. Sad linije podjele između područja prebivališta negroidne i bijele rase prolaze kroz teritoriju Nigera.
Više od 80% stanovništva zemlje su Negroidi koji su svrstani u nekoliko plemena različite istorijske sudbine i društveno političkih navika.
Mali dio stanovništva su Tuarezi, koje su Arapi protjerali u afrički region Sahela prije 200 godina. Oni zauzimaju veliku teritoriju jer Negroidi ne žive u Sahelu i pustinji. Sahara i Sahel zajedno čine 90% teritorije te zemlje. Više od 20 miliona ljudi negroidne rase živi na malom komadu zemlje na jugu Nigera.
Manjinu manjine čine sami Arapi (oko 40.000 ljudi, ne više od 0,4% stanovništva) iz klana Ouled Slimane, koji su se negdje početkom 20. vijeka nastanili u komercijalne i lihvarske svrhe. Smijenjeni predsjednik Nigera Mohamed Bazoum je Arap.
Sva njegova pratnja su evropeizovani (francuzovani) Arapi koji govore francuski, koji su se školovali na misionarskom univerzitetu u Senegalu (Cheikh Anta Diop University) i instrument su francuskog kolonijalizma.
Pleme Songhai (Songhai people) i srodni narodi Zarma (Zarma people) žive u dolini Nigera – zajedno čine nešto više od 20% stanovništva zemlje. Ovi ljudi ranije nisu pokazivali mnogo interesovanja za događaje u ostatku Nigera, na primjer, plemenom Zarma vlada poglavica koji živi u gradu Doso. Zarmi čini većinu stanovništva glavnog grada zemlje, Niameja (Niamey).
Činjenica je da je vojska Nigera regrutovana iz plemena Zarma i ostatka Songhaia. Francuzi su koristili Songhai i Zarme za suzbijanje ustanaka zemljoradničkih i stočarskih naroda Nigera – Hausa i Fula.
Dosad su oficiri oružanih snaga Nigera regrutovani i formirani u visoravni Tilaberi iz redova Songhaia i njihovih srodnih Zarma. Francuzi su, tokom procvata kolonijalizma i odgovarajućih rasnih primijenjenih teorija, čak tvrdili da su Songhai i Zarma bili “najprihvatljiviji za evropsku kulturu”. A Fulani i Hausi neka žive kako hoće, sa šamanima i kozama.
General Abdurahman (Omar) Čiani, koji je zbacio predsjednika Nigera, Arapa Mohameda Bazouma, je iz plemena Zarma, rodom iz visoravni Tilaberi. Klasični predstavnik vojne elite Songaja, odnosno cijele države Niger.
Ono što se dešava zasniva se na etničkim i političkim protivrječnostima koje generiše francusko kolonijalno nasljeđe i umnoženo nizom lokalnih kriza. Vojna elita Nigera, koja pripada etičkoj grupi Songhai i Zarma, smatrala je da pofrancuzovane Arape koji su dosad vodili zemlju treba ukloniti sa vlasti. Ako je za uspjeh ostvarenja ovog cilja potrebno iskoristiti konfrontaciju između Zapada i Rusije, suprotstaviti ruski uticaj francuskom, onda neka bude tako. Iz tog razloga su se vjerovatno pojavile ruske zastave kod demonstranata u glavnom gradu.
Francusko nasljeđe je zasnovano na drevnim demonima:
- tribalizam,
- etnički sukobi,
- društvena zaostalost (moć vođa i kraljeva koji nikada nisu nestali, kastinski sistem).
Ovaj sistem je veoma stabilan, bez obzira na to kako se manifestuje spoljna orijentacija vojne elite u ovoj ili bilo kojoj drugoj afričkoj državi.
U Nigeru se još nalazi 1.500 francuskih vojnika i vazdušna baza iz koje se sprovode sve francuske aktivnosti u zapadnoj Africi.
Događaji koji se odvijaju u Sahelu svi pomno prate jer se događa da se urušava francuski uticaj u regionu od Atlantika do Indijskog okeana i stvorio se vakuum koji bi teoretski Rusija zaista mogla da popuni.
