Najmoćniji kosmički zrak ikada zabilježen pogodio je Zemlju, potvrđuju istraživači, ali zasad nemaju pojma šta ga je izazvalo ili odakle dolazi. Izuzetno energetična čestica, nazvana prema japanskoj boginji, stigla je iz smjera praznine u svemiru o kojoj gotovo ništa nije poznato, prema novim istraživanjima.
Kosmičke zrake su visokoenergetske čestice, uglavnom sastavljene od protona ili helijevih jezgara, koje neprestano prolaze kroz svaki kvadratni centimetar svemira uključujući i naša tijela. Ali, mali dio kosmičkih zraka, koje Zemlju pogode otprilike jednom godišnje po kvadratnom kilometru, ubrzava se na još veće nivoe energije zbog nekih od najintenzivnijih pojava u svemiru.
Ove dodatno energetske čestice, poznate kao “ultra-visokoenergetski kosmički zraci”, imaju barem jedan eksaelektron volt (EeV), ili 1 kvintilion (1 praćeno s 18 nula) elektron-volta energije, što je oko milion puta energičnije od najbržih čestica iz ubrzivača čestica koje su stvorili ljudi.
U maju 2021. godine, istraživači su detektovali jednu od tih super-punjenih kosmičkih zraka pomoću projekta “Telescope Array” – detektora sastavljenog od pojedinačnih stanica koji pokrivaju više od 700 kvadratnih kilometara u Juti. Ova posebna čestica imala je čak 244 EeV energije, što je čini najenergičnijim kosmičkim zrakom od “Oh My God” (OMG) čestice iz 1991. godine – najmoćnije kosmičke zrake ikada otkrivene, koja je imala energiju od 320 EeV i putovala brže od 99.9 odsto brzine svjetlosti.
Istraživači iz Osaka univerziteta (OMU) opisali su nedavnu kosmičku zraku u novoj studiji koja je objavljena u časopisu “Science” 24. novembra. Nazvali su misterioznu česticu “Amaterasu” prema boginji sunca iz šinto religije koja se vjeruje da je pomogla stvoriti Japan.
“Kada sam prvi put otkrio ovaj ultra-visokoenergetsku (UHE) kosmičku zraku, mislio sam da mora biti greška, jer pokazuje nivo energije neviđen u posljednje tri decenije”, rekao je voditelj studije Tošihiro Fudži, astrofizičar na OMU, u izjavi koju prenosi “Live Science”.
Naučnici nisu sigurni tačno odakle dolazi UHE zraka. “Njen smjer dolaska upućuje na prazninu u velikoj strukturi svemira”, napisali su istraživači u “Scienceu”. U toj regiji nema poznatih galaksija, maglina ili drugih ksmičkih struktura.
Moguće je da je kosmička zraka nastala negdje drugo i preusmjerena je prema nama magnetskim poljima oko zvijezde ili nekog drugog masivnog objekta. Međutim, manje je vjerovatno da će UHE kosmičke zrake biti preusmjerene od manjih energetskih pandana, napisali su istraživači.
Takođe nije jasno šta bi moglo proizvesti tako snažanu zraku. Naučnici su predložili nekoliko mogućih izvora, uključujući eksplozije supernova, spajanje crnih rupa i pulsare.
“Ali, čestica takođe može poticati iz ‘nepoznatih astronomskih fenomena i novih fizičkih porijekla izvan Standardnog modela fizike”, rekao je Fudži.
Naučnici takođe još uvijek nisu sigurni šta je uzrokovalo OMG česticu 1991. godine. Tim se nada da će observatorija sljedeće generacije moći pratiti porijeklo ovih UHE čestica i pomoći otkriti šta ih uzrokuje, prenosi “Klik”.
