Kancelaria visokog predstavnika u Bosni i Hercegovini (OHR) oglasio se povodom posljednih navoda da Christian Schmidt nije legalno izabran na funkciju visokog predstavnika.
Iz OHR-a su naglasili da je članom V Aneksa 10 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH (GFAP) definisano da je visoki predstavnik konačni autoritet u regionu u pogledu tumačenja navedenog sporazuma o implementaciji civilnih aspekata mirovnog rješenja.
Istakli da je pitanje nominovanja/imenovanja visokog predstavnika direktno povezano s tumačenjem Aneksa 10 Opšteg okvirnog sporazuma za mir.
“Na osnovu teksta Aneksa 10 jasno je da imenovanje visokih predstavnika, (što nije slučaj sa imenovanjem vojnih snaga – IFOR, sada EUFOR-ALTHEA, u skladu sa Anexom 1A) ne vrši Savjet bezbjedbosti UN-a, iako ono mora biti u skladu sa odgovarajućim rezolucijama”, poručili su.
Istakli da praksa Savjet za provedbu mira (PIC) jasno pokazuje da visokog predstavnika na tu funkciju imenuje Upravni odbor PIC-a, te da je ta praksa “u skladu s rezolucijama SB”, počevši od donošenja Rezolucije 1031(1995) od 15. decembra 1995. godine.
“Upravni odbor PIC-a je 27. maja 2021. godine ‘zvanično imenovao’ Schmidta za visokog predstavnika za BiH. Postupajući po zahtjevu Upravnog odbora PIC-a da u skladu s tim obavijesti generalnog sekretara UN-a, prethodnik Schmidta, visoki predstavnik Valentin Inzko, uputio je 3. juna 2021. godine pismo generalnom sekretaru UN-a Antoniu Guterresu kojim ga informiše o odluci Upravnog odbora PIC-a da zvanično imenuje Schmidta”, naveli su.
U tom pismu se ističe da je Valentin Inzko takođe naveo da će Christian Schmidt preuzeti dužnosti visokog predstavnika 1. augusta 2021. godine, kad njegova ostavka stupi na snagu.
“To što SB u svojim rezolucijama koje se tiču situacije u BiH nije izričito navelo imenovanje visokog predstavnika nije presedan: nakon što je Upravni odbor PIC-a 15. decembra 2005. godine zvanično imenovao Christiana Schwarz-Schillinga za visokog predstavnika, on je dužnost preuzeo 31. januara 2006. godine, a SB UN-a na sličan način nije izričito spominjalo to imenovanje u svojim kasnijim rezolucijama koje se tiču situacije u BiH”, dodali su.
Na kraju poručuju da izraz podrške SB nije pravno neophodan za stupanje na snagu odluke Upravnog odbora PIC-a o imenovanju novog visokog predstavnika.
“Svi visoki predstavnici za koje je SB izrazilo dobrodošlicu i prihvatanje, uz izuzetak Carla Bildta, već su preuzeli funkciju u momentu kad se oglasio SB. Iako SB nije eksplicitno izrazilo svoju saglasnost, to nije utjecalo na vršenje dužnosti povjerenih visokom predstavniku Schwarz-Schillingu. Izražavanje podrške u rezolucijama nije obavezno”, poručuju.
Istakli su da u odgovoru na upit koji je uputila predsjedavajuća Predsjedništva BiH Željka Cvijanović, generalni sekretar Ujedinjenih naroda Antonio Guterres je 14. jula 2023. godine potvrdio da je Upravni odbor PIC-a nadležno tijelo za imenovanje visokog predstavnika.
“Schmidt je preuzeo funkciju i dužnosti visokog predstavnika 1. augusta 2021. godine. Od tada je generalnom sekretaru Ujedinjenih naroda i SB podnio četiri izvještaja o provedbi Opšteg okvirnog sporazuma za mir. Visoki predstavnik se lično obraća SB svake godine”, saopštili su.
