Zbog inflacije koja nije zaobišla ni Republiku Srpsku, odnosno BiH, kao i zbog enormnog rasta troškova života, te rekordnih poreskih prihoda koji su se u ovoj godini slili u državnu i opštinske kase, predstavnici Sindikata uprave RS traže da sve lokalne zajednice u Srpskoj počnu pregovore o povećanju plata zaposlenih koji se finansiraju iz budžeta lokalnih zajednica, kao i zaposlenih u javnim ustanovama koje je osnovala ta samouprava.
Međutim, ova inicijativa trenutno nije realna za sve opštine i gradove u Republici Srpskoj, tvrde za “Nezavisne novine” pojedini načelnici jedinica lokalne uprave.
Božo Marić, predsjednik Sindikata uprave RS, za “Nezavisne novine” je kazao da su se stekli uslovi da se povećaju primanja zaposlenih, prije svih zbog inflacije koja je, prema posljednjim podacima, 13,2 odsto.
“Pored inflacije, lokalne zajednice zbog troškova života imaju mnogo veće prihode od PDV-a, mnogo veće poreske prihode. Mi smo uradili analizu i vidjeli da jako mali broj lokalnih zajednica ima tu najvišu cijenu rada i da postoji tehnički prostor da se plate tim radnicima povećaju”, kaže Marić.
Koliko bi trebalo iznositi povećanje cijene rada za zaposlene, prema Marićevim riječima, isključivo zavisi od mogućnosti lokalne zajednice. Podsjeća da je Posebnim kolektivnim ugovorom koji je potpisan sa Vladom RS definisano da cijena rada u jedinicama lokalne samouprave iznosi od 110-145 KM.
“To znači da Banjaluka koja je najveća može odrediti najvišu cijenu rada, ali ne može Istočni Mostar odrediti istu cijenu rada”, pojašnjava Marić.
Pored toga, on navodi da je zahvaljujući sporazumu sa Vladom RS o povećanju plata već realizovan jedan korak, a to je povećanje cijene rada, dok će drugi koji podrazumijeva da kroz izmjene zakona budu promijenjeni koeficijenti koji će omogućiti povećanje plate za još 100 KM uskoro krenuti u realizaciju.
“Mi imamo već desetak lokalnih zajednica koje su pokrenule te procedure i povećale plate, ali ovo se odnosi na one koje se nisu pomjerile s mjesta”, ističe Marić.
Povećanje plata već je u određenoj mjeri primijenjeno u Banjaluci.
“Od juna za Gradsku upravu je primijenjeno povećanje za 50 KM i planirano je da bude utvrđeno isto toliko povećanje za avgust. S druge strane, nisu svi budžetski korisnici dostavili neophodne prijedloge akata za odobrenje za povećanje plata”, rekao je za “Nezavisne novine” Bojan Kresojević, gradski menadžer Banjaluke.
On je dodao da će povećanje zavisiti i od usvajanja rebalansa budžeta za ovu godinu, ali da je to neizvjesno jer još nije usvojen ni nacrt budžeta.
“Vrlo je neizvjesno da li će biti novca za novembarsku platu jer kad povećavamo platu u toku godine, onda nemamo budžetska sredstva za plate do kraja godine”, istakao je Kresojević.
Istočni Mostar bi, ukoliko dođe do dogovora, zaposlenima u lokalnoj samoupravi i javnim preduzećima mogao povećati cijenu rada za 5 KM. To je za “Nezavisne novine” potvrdio Božo Sjeran, načelnik ove opštine.
“Mi imamo sedam zaposlenih, tačnije šest i ja kao načelnik sedmi. Povećanje plata je nužno, ali sve je to teško. Cijena rada kod nas je 115 KM, a mogli bi povećati za pet maraka da to bude 120 KM”, ističe Sjeran i dodaje da su glavni prihodi koje ima ova opština isključivo na osnovu PDV-a.
Ako se samo gleda PDV, onda opština Istočni Stari Grad nema način da poveća plate. To tvrdi Bojo Gašanović, prvi čovjek ove lokalne zajednice, koja broji 24 zaposlena. Navodi da su prihodi koje ova, inače jedna od najmanjih, opština u Srpskoj ima po osnovu PDV-a manji nego ranije.
“PDV koji država ubire raste iz dana u dan, a lokalne zajednice su sve siromašnije. Dešava se nepravedna raspodjela PDV-a. Godine 2009. opština Istočni Stari Grad je imala 380.000 prihoda od PDV-a, a tada je PDV u državi bio pet milijardi. A danas, kada je PDV više od osam milijardi, mi imamo 250.000 PDV-a”, navodi Gašanović za “Nezavisne novine”.
Stanari su jedna od nekoliko opština u Srpskoj koja je povećala plate, ali ne za sve zaposlene. Sporazumom sa Vladom RS vatrogasci su prešli u viši platni red i na taj način dobili povećanje plate, priča za “Nezavisne novine” Radojica Ćelić, načelnik Stanara.
“Što se tiče opštinske uprave, ostala je cijena rada ista i držimo se koeficijenata iz Opšteg kolektivnog ugovora. A povećanje je jedino ako nam neko obezbijedi nova novčana sredstva i shodno kolektivnom ugovoru. Ako nam neko obezbijedi fabriku para, nije problem”, kazao je Ćelić.
Plate zaposlenih u lokalnoj upravi povećane su i u Prijedoru. Slobodan Javor, gradonačelnik Prijedora, za “Nezavisne novine” kaže da je cijena rada u prethodnom periodu povećana za nešto manje od 10 odsto.
“Cijena rada zaposlenih u Gradskoj upravi je sa 121 KM povećana na 132,5 KM”, istakao je Javor.
