Vlada samoproglašenog Kosova usvojila je na današnjoj sjednici Nacrt preliminarne odluke o eksproprijaciji zemljišta u opštinama Leposavić i Zubin Potok neophodnih za, kako su naveli, sprovođenje projekta od javnog interesa, prenosi Radio KiM.
Na osnovu ove odluke, uskoro bi trebalo da se krene sa procjenom imovine u tim opštinama. Nacrt odluke o eksproprijaciji obrazložio je zamjenik ministra životne sredine, prostornog planiranja i infrastrukture Avni Zogijani.
– Prema prijedlogu Odjeljenja za eksproprijaciju Vlada Republike Kosovo je 2. februara 2023. usvojila odluku za razmatranje zahtjeva za eksproprijaciju nepokretnosti koje su potrebne za realizaciju infrastrukturnih projekta od javnog interesa, katastarske zone Šarska Bistrica, Lešak, Košutovo – opština Leposavić i katastarska zona Brnjak, Zubin Potok, Veliki Breg, Banje i Gornji Jasenovik – Opština Zubin Potok – naveo je Zogijani.
Nakon usvajanja odluke, iz Odjeljenja za eksproprijaciju 15, februara održali su javne rasprave u opštinama Leposavić i Zubin Potok sa vlasnicima imovine.
Nakon obrazlaganja predloga, Vlada je većinom glasova usvojila odluku, samo je ministar za zajednice i povratak Nenad Rašić bio uzdržan. Premijer samoproglašenog Kosova Aljbin Kurti rekao je da je za realizaciju ovog projekta potrebno da se izvrše procedure za eksproprijaciju i u narednoj fazi procjeni imovine svih vlasnika koji su evidentirani u tabelama.
Baza specijalne policije „od opšteg značaja“
Vlasnici imovine su se na javnim raspravama usprotivili odlukama prištinske vlade, navodeći da im se zemlja oduzima zbog izgradnje baza Specijalne policije i militarizacije sjevera Kosova i Metohije, pa je u selu Dren, u opštini Leposavić organizovan i protest, gdje je procesom eksproprijacije obuhvaćeno i groblje i seoska crkva, što je kasnije poništeno.
Prištinska vlada je započela proceduru usvajanja novog Zakona o eksproprijaciji, kojim su u objekte od javnog značaja svrstani poligoni, kasarne i telekomunikacioni objekti, za vojne, policijske i druge organe bezbjednosti, dok je do sada, po važećem zakonu, eksproprijacija dozvoljena za izgradnju infrastrukturnih objekata od javnog interesa, što se odnosi na izgradnju bolnica, škola, puteva.
Mještani podnijeli tužbe
Eskproprijacija zemljišta u opštnama Leposavić i Zubin Potok urađena je bez konsultacija vlasnika imovine, da bi tek dvije nedjelje kasnije održana javna rasprava na kojoj su građani zatražili poništenje odluke. Vlasnici imovine oštro su se usprotivili postupku vlasti koja namjerava da na njihvoim imanjima izgradi baze za specijalne jedinice Kosovske policije.
Mještani tih opština i vlasnici parcela poručili su tada da neće dozvoliti da na njihovoj zemlji budu izgrađene baze za specijalne jedinice tzv. Kosovske policije, nakon čega su podnijeli tužbu.
Bivši gradonačelnik Leposavića Zoran Todić istakao je da je odluka o eksproprijaciji na sjeveru protivpravna i protiv volje vlasnika zemljišta. On je naveo da je eksproprijacijom izvršeno pravno nasilje uz upotrebu oružane sile nad Srbima iz opština Leposavić i Zubin Potok, iz čega se može zaključiti da su svi novoizgrađeni objekti na otetoj srpskoj zemlji nelegalni.
– Iako smo od samog početka ukazivali na pravno nasilje, protivzakonitost i nelegalnost postupaka vlade iz Prištine, danas je više nego jasno da su sve dosadašnje odluke oko ekspropijacije zemljišta na katastarskim parcelama u opštinama Leposavić i Zubin Potok, kao i izgradnja objekata, odnosno policijskih baza na tim katastarskim parcelama protivzakonite, protivpravne, diskriminatorske i, protiv volje vlasnika zemljišnih parcela kao i većinski srpskog stanovništva – rekao je Todić.
On je istakao da su odlukama o ekspropijaciji zemljišta u opštinama Leposavić i Zubin Potok vlasti iz Prištine grubo prekršile sopstvene važeće zakonske propise i procedure.
– Sve ove prtovzakonite odluke sprovodili su i pokušavali da sprovode uz upotrebu i angažovanje do zuba naoružanih specijalnih policijskih jedinica čiji sastav čine isključivo Albanci, što je takođe u suprotnosti sa važećim pravnim aktima, jer je etnička struktura stavnovništava u ovim opštinama na strani većinski srpskog naroda. U ovom slučaju izvršeno je klasično pravno nasilje uz upotrebu oružane sile nad vlasnicima zemljišta kao i svim ostalim stanovnicima ovih opština -rekao je ranije Todić za Kosovo onlajn.
Prema njegovim riječima Priština neće odustati od uzurpiranja srpske imovine, bez obzira na reakciju dijela međunarodne zajednice.
– Imajući u vidu da su protiv svih ovih protivzakonitih odluka o eksproprijaciji zemljišta podnešene tužbe kod nadležnih pravosudnih organa, koji se do današnjeg dana nisu izjašnjavali po predmetima, bez obzira na protivljenje vlasnika parcela da im se oduzima imovina, bez obzira i na stav dela međunarodne zajednice i pojedinih organizacija gde se ističe važnost poštovanja osnovnih ljudskih prava i zakona, imajući u vidu ponašanje jednostranih poteza i akcija vlasti iz Prištine sve ukazuje da Priština neće odustati od svojih namera i procesa da oduzima i uzurpira imovinu i zemljište u našim opštinama – dodao je Todić.
On je naveo da, kako bi se pristupilo proceduri eksproprijacije zemljišta mora se jasno navesti razlog kao i cilj zbog čega se sve te radnje preduzimaju, odnosno da se navede koji je to javni interes zbog kojeg je poterebno izvršiti eksproprijaciju zemljišta.
– Međutim u ovom slučaju vlada iz Prištine pozivajući se na zakon o eksproprijaciji koji je na snazi, navodi da se sve ove procedure pokreću zbog izgradnje infrastrukturnih objekata od javnog interesa, za šta je jasno naznačeno u jednom od članova zakona koji su to objekti i kada se primenjuje – izgradnja objekata za obrazovanje, zdravstvo, izgradnja saobraćajnica, puteva, ulica, mostova, vodovoda, kanalizacionih sistema, fabrika i proizvodnih pogona itd – naglasio je Todić.
Prema njegovim rečima, očigledno je da Priština novim Zakonom o ekspropijaciji ima namjeru da legalizuje otimanje objekata i zemlje srpskih domaćina i da legalizuje izgrađene i izgradnju novih policijskih i vojnih baza za potrebe specijalnih jedinica.
– Ono što dodatno zabrinjava jeste da Priština ovim novim zakonom može da uzurpira i otme bilo koji objekat i komad zemlje za koji smatra da im je potreban za realizaciju nečeg i nekog plana što je za Prištinu od javnog interesa u ovom slučaju izgradnja novih policijskih i vojnih baza što podrazumeva dodatnu militarizaciju četri opštine na severu. Na sve ovo ukazuje jedan član nacrta novog zakona o ekspropijaciji u kome se navodi da se legitimni javni interes odnosi na objekte, poligone, kasarne, telekomunikacione vodove za vojne, policijske i druge organe bezbednosti, uključujući i područja i zemljište oko objekata. Nema sumnje da je ovo još jedna jednostrana, nepromišljena i krajnje sramna namera vlasti iz Prištine koja je usmerena protiv stavova i volje većinski srpskog stanovništa, koja će sigurno dodatno uticati na pogoršanje i onako loše situacije na terenu koju imamo u ove četri opštine na severu – kazao je Todić.
Naglašava da interes i jednog stanovnika opština na sjeveru nikada nije bio, niti će ikada biti, da se na oduzetoj zemlji gradi bilo kakva policijska ili vojna baza.
Cilj Prištine
Cilj Prištine je, smatra Todić, da novim zakonom legalizuje i po sopstvenim pravilima nastavi sa uzurpacijom i otimanjem srpske zemlje, kao i da se obračuna sa srpskim naraodom koji želi da živi na svojoj zemlji.
– Oni nisu pretnja nikome, samo su mirno, ali i odlučno stavili do znanja svima, da brane svoju zemlju, svoju dedovinu i jasno rekli ne otimačini – rekao je Todić.
Kako je naglasio biće preduzete sve pravne mjere u zaštiti srpske zemlje.
– Ukoliko Priština nastavi sa pravnim nasiljem i nastavi sa otimanjem imovine, mi ćemo kao i pre par meseci biti uz naš narod, naše domaćine vlasnike i naslednike zemlje, angažovaćemo advokate i pravni timove i uz pomoć svih pravnih mehanizama osporavati i suprostaviti se namerama Prištine u otimanju zemlje. Svakako ćemo se ponovo obratiti svim međunarodnim misijama, ambasadama i Evropskoj uniji kako bi sprečili ovo pravno nasilje koje je na pomolu. Ponoviću, srpski narod nije pretnja nikome, ali sigurno neće dozvoliti i mirno gledati da mu se otima zemlja. Ako ne bude razumevanja za stavove vlasnika zemlje i ostalog stanovništva naših opština u Prištini i kod predstavnika međunarodnih misija, nama ništa drugo ne preostaje, već da se svi zajedno, svim demokratskim sredstvima suprostavima otimanju zemlje – zaključio je Todić.
Dušan Radaković iz Centra za zastupanje demokratske kulture istakao je da će Vlada Kosova nastaviti sa kršenjem Zakona o eksproprijaciji bez obzira što zemlja koju oduzima predstavlja izvor prihoda Srbima.
– Priština će nastaviti da krši Zakone o eksproprijaciji i nastaviće se oduzimanje zemlje Srbima na severu, jer uvek može da se nađe rešenje da je nešto prioritetno za Vladu i nešto što je važno za bezbednost, nešto što je na dobroj strateškoj poziciji i odakle mogu da nadgledaju i prate situaciju na celom severu Kosova. Nije važno što je ta zemlja Srbima bila ono od čega su živeli – navodi Radaković.
Kako dodaje, zabrinjava to što međunarodna zajednica ćuti na takve odluke Vlade Kosova.
Prema njegovom mišljenju, mještani treba da nastave borbu svim pravnim sredstvima, kroz medije, kroz pritisak na Vladu, pa da čak stignu i do Strazbura kada to bude moguće.
Zastupnik vlasnika čije je zemljište uzurpirano, advokat Nebojša Vlajić istakao je da su podnijeli tužbe protiv tih odluka, ali sudovi o tome još ne rješevaju.
– Ljudi su nezadovoljni, ne mire se sa tim. Tu se ne radi o naknadi za oduzeto zemljište, niko od vlasnika ne želi njihov novac. Hoće da im zemlja bude vraćena, da je koriste nesmetano. O tome mora da se vodi računa. Ako Vlada Kosova želi da gradi određene objekte, postoji dosta opštinskog zemljišta, pa neka grade tamo, ne moraju da uzurpiraju privatno zemljište – zaključio je Vlajić.
