Centar za suočavanje sa prošlošću “Dokumenta” i Centar za mir, nenasilje i ljudska prava Osijek protestovali su danas jer su predstavnici hrvatske Vlade, na obilježavanju akcije “Medački džep”, propustili da izraze žaljenje zbog spaljenih sela i žrtava – zlostavljanih i masakriranih civila i ratnih zarobljenika, pretežno Srba.
“Pamtimo žrtve”, naglasili su u saopštenju i povodom 30 godina od akcije “Medački džep” objavili studiju slučaja “Javni dijalog o sudbini ubijenih i nestalih: Mi pamtimo – a vi?”, autora novinara i publiciste Tihomira Ponoša.
U studiji je, između ostalog, navedeno da je, iako sa zakašnjenjem i nepotpuno, zločin u Medačkom džepu u septembru 1993, sudski najobrađeniji, a vjerovatno i najdokumentovaniji ratni zločin počinjen nad Srbima u Hrvatskoj devedesetih godina prošlog vijeka.
U saopštenju su podsjetili da je na današnji dan prije 30 godina u zoru počela akcija hrvatske Vojske i policije “Medački džep”, objavljeno je na internet stranici ovog centra.
“Od početka operacije do okončanja i povlačenja s osvojenih položaja 17. septembra 1993, ubijani su, zlostavljani i masakrirani civili i ratni zarobljenici, pretežno srpske nacionalnosti. Pripadnici hrvatskih jedinica zločine su počeli da čine već prvog dana akcije. Većina žrtava ubijena je za vrijeme akcije, a sela Počitelj, Čitluk i Divoselo potpuno su spaljena i opljačkana prilikom povlačenja jedinica”, naveli su iz “Dokumena”.
Oni su naveli da je kanadski bataljon u opsežnom izvještaju napisao da je u trenutku ulaska njihovih pripadnika Čitluk bio sravnjen sa zemljom, a između Ličkog Čitluka i Strunića svaka kuća bila spaljena ili sravnjena sa zemljom.
Hrvatska vojska je od iznenadnog napada na srpska podvelebitska sela Divoselo, Čitluk i Počitelj 9. septembra do povlačenja 17. septembra 1993. godine sistematski pljačkala, palila, rušila kuće, trovala bunare, ubijala i masakrirala zarobljene i ranjene ljude, pobila domaće životinje.
Prema podacima “Veritasa”, ubijeno je 88 Srba, od kojih 46 vojnika, šest milicionera i 36 civila, među kojima 17 žena. Sva tri sela sravnjena su sa zemljom po sistemu “spržene zemlje”.
Među civilima je 26 ljudi bilo starije od 60 godina, a iza hrvatske vojske nije preostalo živih srpskih ranjenika. Kao nestalo se vodi još 11 ljudi, od kojih su četiri žene.
Tragedija “Medačkog džepa” odvijala se pred očima Unprofora koji ovaj put nije bio samo pasivni posmatrač, već je uzeo i aktivno učešće u pokušaju da preuzme kontrolu nad ovim područjem i spriječi ubijanje što im je i uspjelo nakon trodnevnih borbi sa hrvatskom vojskom i policijom.
Za zločine u akciji “Medačkih džep” osuđen je hrvatski general Mirko Norac i to na šest godina zatvora.
Prvooptuženi Rahim Ademi je oslobođen svih optužbi. Hrvatsko pravosuđe optužilo je još trojicu pripadnika Hrvatske vojske na tri i na pet godina zatvora.
Porodice ubijenih očekivale su da će i Tužilaštvo za ratne zločine Srbije pokrenuti postupke za zločine počinjene u septembru 1993, ali se to do sada nije desilo.
