U cjelosti je ispunjen samo jedan od 14 prioriteta iz Mišljenja Evropska Komisije o prijavi Bosne i Hercegovine za članstvo u EU i to onaj koji se odnosi na formiranje Parlamentarnog odbora za stabilizaciju i pridruživanje, koji se ni ne sastaje.
Navodi se ovo u analizi koju je proveo Transparensi internešnel BiH, te dodaje da je tek pet prioriteta realizovano samo parcijalno, uz generalno pogoršanje po mnogim pitanjima koja se tiču demokratije, ljudskih prava i funkcionisanja institucija.
Izvještaj koji analizira provođenje reformi pokazuje da je, od usvajanja Mišljenja 2019. godine, BiH nazadovala u mnogim segmentima koji su sadržani u 14 prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije za članstvo u EU, a najviše zabrinjava nazadovanje u oblasti osnovnih prava, naročito po pitanjima koja se tiču stvaranja povoljnog okruženja za pružanja garancija i zaštite novinara i finansiranja RTV servisa.
– BiH ne samo da je nazadovala u pojedinim segmentima relevantnim za ispunjavanje prioriteta na putu članstva EU, nego su institucije na svim nivoima pokrenule procese uskraćivanja osnovnih ljudskih prava čije posljedice će trpiti svi građani, što je najjasnije ilustrovano izmjenama Krivičnog zakonika RS koje su u atmosferi linča, verbalnih i fizičkih napada protiv novinara te kroz problematične procedure, klevetu ponovo prepoznale kao krivično djelo u ovom entitetu – ističu u TI BiH.
Dodaju da su slične negativne tendencije vidljive i u ostatku zemlje, u vidu Nacrta zakona o prekršajima protiv javnog reda i mira Kantona Sarajevo, koji bi ako se usvoji pod izgovorom borbe protiv lažnih vijesti, mogao otvoriti prostor za ograničenje slobode govora i cenzuru, razotkrivši namjeru vlasti širom BiH da suzbiju kritiku i ućutkaju građane, medije, opoziciju i nevladine organizacije koje ukazuju na korupciju.
U analizi TI BiH navodi se da je u oblasti koja se tiče demokratičnosti i funkcionisanja vlasti ostvaren jedan prioritet koji se odnosi na formiranja Parlamentarnog odbora za stabilizaciju i pridruživanje, dok je u ostalim segmentima ova oblast značajno unazađena zahvaljujući političkim opstrukcijama.
– Tu se, prije svega, misli na problem nesprovođenja odluka Ustavnog suda, te dovođenje u pitanje njegovih nadležnosti, prijetnje potpunom obustavom dijaloga sa EU i primjene SSP i blokiranjem rada institucija zahvaljujući političkim odlukama koje dolaze mahom iz Republike Srpske – navodi se u analizi.
Određen napredak zabilježen je, kako kažu u TI BiH, u oblasti koje se tiču upravljanja granicama i kapacitetima za migracijama dok se usvajanje izmjena Zakona o javnim nabavkama BiH često pominje kao ispunjavanje jednog od prioriteta, iako ni ove izmjene nisu osigurale jačanje nadležnosti i kapaciteta za nadzor nad javnim nabavkama, što je suština ovog prijedloga na kom insistira EU.
Međutim, kako ističu u TI BiH, u oblasti vladavine prava i borbe protiv korupcije generalno je primjetno nazadovanje, a ključni zakoni ne samo da nisu još usvojeni već se pokušavaju usvojiti rješenja koja su lošija od postojećih.