Zamjenik pomoćnika američkog državnog sekretara za Evropu i Evroaziju Gabrijel Eskobar do kraja mjeseca napušta položaj sa kojeg je u prethodne tri godine vodio ključne političke procese na Balkanu, uključujući dijalog Beograda i Prištine.
Ime nasljednika nepoznato, tvrdnje da je smijenjen su laž, rekao je Eskobar. Upozorio je na pokušaje uticaja Kine i Rusije.
Poslije tri godine završavam mandat, koji po pravilu traje dvije godine, ali sam, nadajući se da ćemo postići značajan napredak u sprovođenju Ohridskog sporazuma zatražio da mi produže još godinu dana, rekao je Gabrijel Eskobar.
“Nažalost nestalo mi je vremena”, rekao je Eskobar, na brifingu za novinare, odbacivši spekulacije da je smijenjen sa funkcije ključnog pregovarača u balkanskim političkim procesima, navodeći da je sve detalje njegovog angažmana lako provjeriti.
“Sve u tim napisima je laž. Pod jedan – Stejt department mi nije dao otkaz i pod dva – moja supruga nije primila novac ni od jedne strane vlade”, rekao je američki diplomata.
Eskobar je, istovremeno, naveo da još uvijek nije poznato ko će ga zamijeniti na mjestu zamjenika pomoćnika američkog državnog sekretara za Evropu i Evroaziju, ali da će Stejt department nastaviti da podržava evrointegracije svih država Zapadnog Balkana.
Govoreći o problemima u procesu ispunjavanja odredbi Ohridskog sporazuma, Eskobar je naveo ključne obeveze dvije strane – od Beograda se očekuje da ne ometa prijem KiM u međunarodne institucije, dok se od Prištine zahtijeva formiranje Zajednice srpskih opština.
“Ni jedna od strana nije ispunila obaveze. Očekujemo da izgrade predvidive, normalne i mirne odnose”, rekao je Eskobar, ističući da je nekoliko članica EU zabrinuto zbog činjenice da vlasti u Prištini nisu formirale Zajednicu srpskih opština, što dovodi u pitanje članstvo u Savetu Evrope.
Eskobarova oproštajna konferencija za novinare vremenski se poklopila da izjavom Aljbina Kurtija, koji je tvrdeći da nema problema sa državama Zapada već sa pojedinim diplomatama, još jednom odbacio mogućnost formiranja ZSO.
“Takav stav dovešće samo do daljeg odlaganja glasanja… Diplomate predstavljaju glasnike prestonica. Ohrabrio bih ga da ispuni obaveze koje će svakako morati da ispuni”, rekao je Eskobar.
Komentarišući dvodnevne razgovore evropskog posrednika u dijalogu Miroslava Lajčaka i zamjenika državnog sekretara za Evropu i Evroaziju Džejmsa Obrajena u Vašingtonu, Eskobar je naveo da SAD snažno podržavaju tok procesa koji je slovački diplomata vješto vodio u dosadašnjem periodu.
Od ključnih tema sa sastanaka naveo je sprovođenje Ohridskog sporazuma, pitanje dinara na KiM, te naveo da bi rešavanje ovih problema imalo prilično jasne pozitivne rezultate, poput donatorske konferencije za obe strane, zatvaranje Poglavlja 35, što bi ubrzalo evropske integracije Srbije i donijelo dodatne investicije.
Posjeta Si Đipinga usmjerena je ka zemljama koje su otvorene za testiranje evroatlantskog jedinstva, ali smo već upozoprili partnere da budu veoma oprezni kada je riječ o “kineskoj agendi”, rekao je Eskobar, ističući da je bombardovanje kineske ambasade 1999. godine bila greška.
“Izvinili smo se, rekli da je greška i verujem, platili obeštećenje porodicama… Ali, vjerujem da je vrijeme posete nesrećno izabrano, ali i da je to učinjeno namjerno”, rekao je Eskobar.
“Rusija nije uzrok problema na Zapadnom Balkanu, ali pokušava da iskoristi probleme koji postoje već 25 godina. Rješavanjem problema zatvorićemo vrata ruskim pokušajima da iskoriste stanje”, rekao je Eskobar.
Što se tiče Srbije, jasno smo rekli da je dobrošla u porodicu evroatlatnskih zemalja, ali i da postoje uslovi, koji se u velikoj mjeri odnose na pomirenje, vladavinu prava i dobre odnose sa susjedima.