Pokojni hrvatski novinar i publicista, Ivica Mlivončić, 2007. godine objavio je knjigu pod naslovom “Al Kaida se kalila u BiH”.
Mlivončićev istraživački rad, u kojem je faktografski pokušao da dokaže pogubnost politike bošnjačkog vrha da za vrijeme proteklog građanskog rata u BiH dovlači mudžahedine i islamske radikale iz arapskih zemalja, koji su kasnije postali teroristička prijetnja ne samo za BiH, već i za cijeli svijet, u to vrijeme naišao je na žestoke osude, pa čak i na podsmijeh među političarima u Sarajevu koji su to nazivali “islamofobijom”.
Inače, osnova Mlivončićevih tvrdnji kako se globalna islamistička teroristička mreža “kalila u BiH” bio je napad na “kule bliznakinje” u Njujorku, 11. septembra 2001. godine, nakon koga je utvrđeno da su neki od neposrednih izvršilaca i organizatora tog terorističkog čina za vrijeme proteklog rata boravili u BiH.
Halid Šeik Muhamed, koji je označen kao glavni organizator napada, imao je državljanstvo BiH, isto kao i njegov najbliži saradnik Remzi bin Alsib. Dvojica pilota aviona koji su udarili u “kule bliznakinje”, Halid al Mihdar i Naval Felhazmi, takođe su imali državljanstvo BiH, isto kao i Zijad Jarah, koji je letio avionom koji se srušio na Pentagon. Još jedan od izvršilaca napada na SAD, Muhamed Ata, takođe je imao bogatu ratnu biografiju u BiH.
Serija napada
Iako su od stručnjaka za bezbjednost redovno stizala upozorenja da u BiH postoji značajna opasnost od terorističkih napada, zahvaljujući radikalizaciji jednog broja bosanskih muslimana od strane njihovih arapskih “učitelja”, svako slično upozorenje dočekivano je “na nož”, a one koji su ukazivali na opasnost u bošnjačkim medijima i političkim krugovima proglašavali su “teoretičarima zavjere” i “mrziteljima muslimana”.
Kako bilo, u junu 2010. izvršen je teroristički napad na policijsku stanicu u Bugojnu, prilikom kojeg je smrtno stradao policajac, dok je je jedna policajka teško ranjena. Terorista Haris Čaušević, koji je ubijen prilikom tog napada, redovno je pohađao časove “šerijatske nastave” na kojima se govorilo o potrebi napada na one koji su se “odmakli od islama”.
Godinu dana kasnije, vehabija Mevlid Jašarević u centru Sarajeva pucao je po zgradi američke ambasade u BiH, pritom ranivši policajca koji je obezbjeđivao ambasadu.
U aprilu 2015. godine domaću javnost šokirao je teroristički napad na policijsku stanicu u Zvorniku koji je izvršio Nerdin Ibrić, ubivši jednog policajca dok je dvojicu ranio. U novembru iste godine, Enes Omeragić ubio je dvojicu pripadnika Oružanih snaga BiH u terorističkom napadu koji se dogodio u Rajlovcu.
U međuvremenu, neki od najtežih terorističkih napada na evropske prestonice takođe su protekli s potpisom učesnika iz BiH, poput napada na madridski metro 2004. godine, ili masakra u klub “Bataklan” u Parizu 2015. godine, gdje su teroristi oružje i municiju za napad nabavili u BiH.
Prilikom izbijanja građanskog rata u Siriji 2011. godine, prema nekim procjenama, više od 500 bosanskih muslimana je otišlo da ratuje u toj zemlji na strani tzv. Islamske države, a neki od njih, poput neformalnog vođe vehabijskog pokreta u BiH, Nusreta Imamovića, postali su lideri tamošnjih terorističkih grupa, kao što je Al Nusra.
Gluvi na upozorenja
Koliko je ozbiljna prijetnja od terorizma u BiH prije osam godina upozoravao je i tadašnji ministar bezbjednosti BiH, Dragan Mektić. Tada je, podsjećamo, jedna od gorućih tema bilo postojanje brojnih vehabijskih naselja i tzv. paradžemata na području FBiH u kojima, kako je naglašavano, ne vladaju zakoni države.
– Samom činjenicom da zagovaraju nasilni ekstremizam, da veličaju nasilni ekstremizam, da veličaju terorističke akte i teroristička djela, samom činjenicom da podstrekavaju na radikalizam i ekstremizam, ili da na bilo koji drugi način podstrekavaju na takva djela, to je razlog za brigu – upozoravao je tadašnji ministar bezbjednosti BiH.
Prekjučerašnja tragedija u Bosanskoj Krupi, gdje je maloljetnik upao u policijsku stanicu i nožem ubio policajca, dok je drugog teško ranio, ponovo je aktuelizovala pitanje terorizma u BiH podstaknutog radikalnim tumačenjem islama. Posebno nakon što su prvi rezultati istrage ukazali na to da je navedeni dječak, najvjerovatnije, potpao pod uticaj radikalnih vjerskih učenja.
Jedan od onih čija su upozorenja o opasnosti od terorističkih napada u BiH, takođe, već godinama predmet osporavanja, pa čak i podsmijeha u pojedinim domaćim medijskim i političkim krugovima, jeste stručnjak za bezbjednost Dževad Galijašević. Komentarišući za Srpskainfo napad na policijsku stanicu u Bosanskoj Krupi, on tvrdi da će se takvi tragični događaji ponavljati sve dok, kako kaže, država ne počne da se energično obračunava s radikalnim islamizmom.
– Sve što je potrebno jeste to da se počnu poštivati zakoni. Ne možete se obračunati s tom ideologijom ako, na primjer, Muslimanska braća nesmetano djeluju u Sarajevu i nekim drugim gradovima u FBiH, dok istovremeno SAD i druge zapadne zemlje zabranjuju rad te organizacije, nazivajući je terorističkom – ističe Galijašević.
Između ostalog, on navodi da je obračun s radikalnim ideologijama nemoguć bez onemogućavanja širenja njihove propagande preko interneta i društvenih mreža.
– U BiH trenutno postoji oko 330 portala koji propagiraju radikalno islamsko učenje. Kako očekujete da mlade spasite njihovog pogubnog uticaja ako ne suzbijete njihovo djelovanje na društvenim mrežama? Organizacijama koje propagiraju takva učenja takođe treba zabraniti finansiranje i bilo kakvu djelatnost u BiH. Glavna prepreka snažnom obračunu s radikalnim islamizmom nalazi se u političkim krugovima u Sarajevu, koji su glavni pokrovitelji i zaštitnici tih ideologija – tvrdi Galijašević.
