Predsjedništvo Saveza opština i gradova Republike Srpske u petak će, na vanrednoj sjednici, raspravljati o izmjenama Zakona o lokalnoj samoupravi, a sudeći prema radnim materijalima, u koje je Srpskainfo imala uvid, najveće promjene treba očekivati u Banjaluci i Bijeljini.
U članu 43. dodaje se nova odrednica koja kaže da predsjednik skupštine grada koji ima više od 100.000 stanovnika može da formira kabinet predsjednika skupštine kao posebnu organizacionu jedinicu za savjetodavne i protokolarne poslove.
Kabinetom bi rukovodio šef kabineta kojeg postavlja predsjednik skupštine, a predsjednik skupštine može da ima dva savjetnika.
Prema popisu iz 2013. u Republici Srpskoj jedino Banjaluka i Bijeljina imaju više od 100.000 stanovnika.
Slučajno ili ne, upravo u tim gradovima republička opozicija ima gradonačelnike – Draška Stanivukovića i Ljubišu Petrovića.
Novi je i član 53. Zakona, čiji je predlagač Savez, u kome se kaže da skupština u jedinicama lokalne samouprave može da formira stručnu službu za potrebe rada skupštine i njenih radnih tijela.
U postojećem zakonu to pravo su imale samo opštine sa više od 30.000 stanovnika, prema posljednjem popisu. Novina je i to što skupštine gradova sa više od 100.000 stanovnika utvrđuju unutrašnju organizaciju i sistematizaciju svoje stručne službe.
Zanimljiv je i novi član 57 zakona koji se odnosi na to ko upravlja gradom u odsustvu gradonačelnika.
– U slučaju da je gradonačelnik odnosno načelnik opštine od dana potvrđivanja lokalnih izbora od CIK BiH spriječen zbog bolesti ili drugih opravdanih razloga da obavlja dužnost, a skupština nije konstituisana, Vlada Republike Srpske, na prijedlog natpolovične većine odbornika novog saziva skupštine imenuje vršioca dužnosti zamjenika do konstituisanja skupštine. Skupština na konstitutivnoj sjednici bira vršioca dužnosti zamjenika – nove su predložene odredbe.
Gradonačelnik Banjaluke, Draško Stanivuković, tvrdi da dva najveća grada u Srpskoj neće podržati ove “nakaradne izmjene” zakona, koje se tiču gradova sa preko 100.000 stanovnika, što znači da se radi o Bijeljini i Banjaluci – gradovima u kojima su se “desile promjene”.
– Ideja je da se obezvrijedi funkcija gradonačelnika dodatnim pojačanjem ovlaštenja Skupštini grada. S druge strane, dio koji kaže da Skupština u slučaju odsustva gradonačelnika može da imenuje njegovog zamjenika koji će obavljati poslove umjesti njega i to samo u gradovima sa preko 100.000 stanovnika, u prevodu Bijeljina i Banjaluka, potvrđuje njihove navode da neće podržati ništa i da će mijenjati zakon u tom pravcu. Prošla je godina dana i sada zakon ide po hitnom postupku. Ovo su zakoni jednokratne upotrebe, samo dok je ovakva politička situacija i nemaju dugoročnu viziju – kaže Stanivuković za Srpskainfo.
Prema njegovim riječima, potpuno je besmisleno da postoji kabinet predsjednika Skupštine sa pravom na sopstvenu sistematizaciju, svoja zapošljavanja i pravom da imenuje zamjenika gradonačelnika u odsustvu gradonačelnika.
– To znači da se ne poštuje institucija gradonačelnika za koga je glasalo 50.000 ljudi. Po novom zakonu se neće znati ko je poslodavac. Prave dva poslodavca, dva čovjeka koja vode grad, prave dodatne podjele u gradu i razvlašćuju poziciju gradonačelnika. Napominjem, nije za sve isto pravilo. Postoji Prnjavor kome to ne odgovara, pa nije obuhvaće zakonom, jer ima manje od 100.000 stanovnika. To je toliko providno. Pozivam sve institucije, političke aktere i javnost da se uključe jer je ovakve izmjene zakona predstavljaju ugrožavanje volje građana sa izbora prošle godine – kaže Stanivuković.
Predsjednik Saveza opština i gradova RS, Ljubiša Ćosić, tvrdi da su primjedbe iz Banjaluke neosnovane.
– To je uneseno u zakon da bismo relaksirali odnose između predsjednika skupštine i gradonačelnika. Budući da se radi o najvećim gradovima, potrebno je dati na značaju i predsjednicima skupština, jer oni imaju svoju težinu. Oni tvrde da je sve to politički, ali nije – kaže Ćosić za Srpskainfo.
Prema njegovim riječima, od ostalih izmjena zakona, važna je ona u kojoj se briše usklađivanje broja zaposlenih službenika u opštinama i gradovima u odnosu na broj stanovnika, odnsono tri zaposlena na 1.000 stanovnika.
Umjesto toga, Vlada RS će u roku od šest mjeseci uredbom odrediti koji je to broj, uzimajući u obzir brojne kriterijume, kao što je stepen razvijenosti opština, površina, broj stanovnika…
Vlada RS će ove izmjene i dopune zakona razmatrati već iduće sedmice i uputiti ih na usvajanje Narodnoj skupštini.