Da njemački vojnici za koji dan dolaze u BiH, što se nije desilo od 1945, već je stara vijest. Ali da će neki od pripadnika Bundesvera “zauzeti poziciju” usred Drvara, čuvenog Titovog grada heroja, koji se proslavio bitkom iz maja 1944. godine, prava je senzacija, koju su neki već prozvali “novi Desant na Drvar”.
Iako Nijemci dolaze naoružani dugim cijevima i mandatom koji im, u kriznim situacijama, dozvoljava “upotrebu vatrene sile”, Drvarčani se nisu zabrinuti.
– Šta ćemo kad dođu Nijemci? Pa ništa. Možemo zaigrati, zapjevati, popiti po koji šnaps sa njima. I zamolila bih sve silne “dušebrižnike” u BiH: ko Boga vas molim, nemojte nas braniti od Nijemaca. Da je sreće, okupirali bi nas, pa da nas Bog vidi – kaže u šali Drvarčanka Živana Sabljić.
Gradom se pronose i pošalice tipa: Da smo bili pametni, ni 1944. se ne bi branili, ali antifašisti, koji su još uvijek većina u Drvaru, opominju da takve stvari nisu za šalu.
– Jedna su priča Hitler i nacisti, a sasvim druga današnja Njemačka. Ja zaista vjerujem da Nijemci sada dolaze u Drvar da podrže mir – kaže jedan stariji Drvarčanin, koji, veli, “pamti i bolje dane”.
Ovaj naš sagovornik je očigledno dobro obaviješten. Jer, i na zvaničnoj stranici Bundesvera je objavljeno da 50 njemačkih vojnika dolazi u BiH s ciljem “prevazilaženja etničkih tenzija, kao i približavanja BiH ka Evropskoj uniji i NATO savezu”.
– Vojnici koji budu angažovani će dobiti i upute o upotrebi vatrene sile – navodi se u dokumentu Bundesvera, ali uz napomenu da oružje može proraditi samo u krajnjoj nuždi i u samoodbrani, ili, kako se navodi “u cilju vlastite zaštite i zaštite drugih pripadnika misije EUFOR – Altea”.
Pripadnici EUFOR su odavno stacionirani u Drvaru, dobre su komšije, ne prave probleme, a o upotrebi “vatrene sile” nema ni govora.
Očekuje se da će tako biti i kad “stignu Švabe”. Novi “desnat na Drvar”, kako kažu mještani može biti eventualno samo “desant” na šank u nekom od malobrojnih gradskih kafića.
Njemački vojnici će, kao i drugi pripadnici EUFOR, biti najvjerovatnije smješteni u jednoj privatnoj kući u širem centru grada, koja EUFOR odavno služi kao LOT kuća, odnosno punkt za saradnju sa lokalnom zajednicom.
Tu je kuću prije mnogo godina sagradio, danas već pokojni, Drago Knežević, dugogodišnji direktor drvarskog Doma zdravlja i ratni predsjednik opštine Drvar.
Drvar je nakon Drugog svjetskog rata doživio pravi procvat i bio gradić sa najviše narodnih heroja po glavi stanovnika u Jugoslaviji, kao i jedan od privredno najrazvijenijih malih gradova u SFRJ.
Slovio je kao opština u kojoj je stopa nezaposlenosti nula.
U Ratu devedesetih Drvar je do septembra 1995. bio pod kontrolom Vojske Republike Srpske, da bi nakon “Oluje” u Hrvatskoj i građani Drvara, u akciji “Maestral”, kao i njihove komšije iz drugih zapadnokrajiških srpskih opština, bili protjerani iz svojih domova.
Drvarčani su se vratili 2000. godine, ali je povratnika bilo mnogo manje nego prognanika, a nakon nekoliko godina, povratnički optimizam je počeo da splašnjava i mnogi mladi ljudi su ponovo napustili Drvar.
Danas u ovoj opštini živi oko 4.000 stanovnika, što je tek četvrtina od predratnog broja žitelja.
Malobrojni Drvarčani, u oronulom zaboljavljenom “gradu heroju” više su, kažu, zabrinuti zbog poskupljenja, nego zbog “dolaska Švaba”.
– Oni znaju svoju misiju, nose uniforme EUFOR. kojima mi vjerujemo, a sad da li su Nijemci, Amerikanci ili Rusi, nama ni u džep ni iz džepa. Kad naši ljudi mogu ići masovno u Njemačku da rade, što oni ne bi mogli doći ovdje da zavode red – kaže jedna sredovječna Drvarčanka, koja se, prije 22 godine, među prvima vratila u svoj rodni grad.
