Bilo je dovoljno da Vlada Srpske poveća minimalnu platu sa 590 na 650 KM da odmah odreaguju udruženi poslodavci. Ovaj put njihova reakcija se ogleda u zvaničnom zahtjevu prema Vladi RS da zamrzne oporezivanje rasta plata.
Najniža plata u Republici Srpskoj je zapravo 850 KM, kada se dodaju topli obrok, minuli rad i prevoz. Ne postoji zemlja gdje je minimalna plata 60 odsto od prosječne plate, a mi smo došli do 80 odsto. To je ogroman problem u preduzećima koja nemaju manevarski prostor za povećanje plate visokokvalifikovanom kadru. Ranije je, recimo, inženjer u privatnoj firmi imao dva minimalca, a sada ima jedan i po – ističe Saša Trivić, predsjednik Udruženja poslodavaca RS.
Šta sve ne valja
On se obratio i na skupu Ujedinjene Srpske u nedjelju, gdje je bio prisutan i srpski član Predsjedništva BiH i lider SNSD Milorad Dodik.
– Rekao sam da imamo oko 70.000 ljudi koji se fiktivno vode na Birou rada, da imamo viškove u javnoj upravi i javnim preduzećima, da iz budžeta dajemo 28 miliona KM kroz direktnu podršku zapošljavanju, povećavamo plate u javnom sektoru, a istovremeno uvozimo radnike iz Indije, Pakistana, Bangladeša, Turske. Zbog toga pitam koga mi podstičemo u zapošljavanju – ističe Trivić, koji tvrdi da je to sve posebno rekao i premijeru Srpske Radovanu Viškoviću.
Trivić je okupljenima na stranačkom skupu, gdje su bili gotovo svi kreatori i donosioci odluka u Srpskoj, rekao da je sve izraženiji problem odlaska mladih, i to onih najpametnijih, koji odlaze „zbog političkog zapošljavanja, a ne ekonomskih“.
– Onda je gospodin Dodik izašao i rekao „poduplajte vi plate, a ja ću se pobrinuti da ne bude oporezovano“. Suština je u tome da mi to rješenje imamo kroz Zakon o podsticajima, ali je posljednjim izmjenama taj zakon finansijski degradiran jer smanjuje osnovicu. Eto, u izbornoj godini je podignuta najniža platu na čemu se u budžet slije 40 miliona KM, smanjeni su podsticaji za rast plata u privatnom sektoru i onda se tim svim parama plaćaju nova zapošljavanja u javnom sektoru i povećanja plata budžetlija – naglašava Trivić.
Posebno ističe podsticaje za zapošljavanje mladih ljudi kroz programe Zavoda za zapošljavanje, a što se finansira iz budžeta RS.
– Ti programi su svake dvije godine pred izbore. Mahom se primaju pripravnici u javnom sektoru. Čak i to nije problem već je problem u tome koga zapošljavaju – poručuje Trivić.
Pripravnici
Zavod za zapošljavanje Republike Srpske realizuje „Program podrške zapošljavanju mladih sa VSS u statusu pripravnika u 2022. godini”, čija je ukupna vrijednost 2.052.000 KM, koji se finansira iz budžeta RS.
– Program ima za cilj osposobljavanje mladih sa evidencije nezaposlenih za polaganje pripravničkog ispita i samostalan rad u struci. Programom je obuhvaćeno finansiranje obavljanja pripravničkog staža za 285 mladih s visokom stručnom spremom – kažu u Zavodu.
Izdvajanje po jednom pripravniku sa VSS iznosi 7.200 KM na godišnjem nivou, a temelji se na iznosu mjesečne neto plate od 600 KM. Troškove poreza i doprinosa snose poslodavci koji angažuju pripravnike.
Uvidom u listu odobrenih zapošljavanja pripravnika vidljivo je da najveći broj pripravnika traži upravo javni sektor, baš kao i prethodnih godina. „Šumama RS“ odobreno je zapošljavanje 25 pripravnika, opštini Rogatica 23, opštini Rudo 13, Institutu za javno zdravstvo 10, Gradu Doboj 10, „Poštama Srpske“ 10, Centru za socijalni rad 10…
Dragoljub Bogdanović, načelnik opštine Rudo, za Srpskainfo tvrdi da neće svih 13 pripravnika biti raspoređeno u Opštinu.
– Mi smo podnijeli zahtev, a pripravnici će biti raspoređeni u školama, Domu zdravlja, Domu kulture, Biblioteci… Možda će dva-tri biti u samoj opštini. Meni je želja da tih petnaestak završenih fakultetlija ostanu ovdje, možda neko formira porodicu. Pokušaću da im obezbijedim dalje zaposlenje da ostanu tu, a ne u Beogradu. To je najpoštenija i naiskrenija namjera – kaže Bogdanović, koji ističe da ova mala rubna opština ranije nije dobijala podsticaje.
