U Republici Srpskoj povećan je broj lica koja prihode ostvaruju iz inostranstva, a pritom ne prijavljuju i ne plaćaju poreske obaveze, niti su registrovani za obavljanje takve djelatnosti, rečeno je Srni u Poreskoj upravi Republike Srpske.
Najčešće je riječ o djelatnostima i uslugama kao što su razvoj softvera, veb dizajn, digitalni marketing, grafički dizajn, fotografija, arhitektura, časovi stranih jezika, “jutjuberi“ i slično, naveli su u Poreskoj upravi.
Za pružanje ovih usluga najčešće se koriste platforme poput “Gugl eds”/Google Ads/, “Apvork” /Upwork/, “Bi kriejtiv” /BeCreative/ i druge, pri čemu se koriste internet servisi za finansijsko plaćanje poput “Pej pel” /PayPal/ ili se čak koriste platne kartice.
U Poreskoj upravi su napomenuli da su još 2017. godine pozvali sva fizička lica koja po bilo kom osnovu ostvare prihod iz inostranstva, uključujući i prihode od pružanja IT usluga, odnosno prihode ostvarene udaljenim radom /frilenseri/, na koje nije plaćen porez po odbitku, da su dužna da taj prihod prijave i plate propisani porez na dohodak.
Podsjetili su da je Zakonom o porezu na dohodak definisan poreski tretman dohodaka koji fizičko lice ostvari po bilo kom osnovu, uključujući i dohodak koji ostvare radom od kuće za inopartnere, na način da i ta fizička lica imaju status poreskog obveznika.
To znači, pojasnili su u Upravi, da su dužna da prijave taj dohodak i da plate porez na ostvareni dohodak.
Ovakav porez obračunava se po stopi od 10 odsto na iznos ostvarenog prihoda, a uplata poreza vrši se na račune javnih prihoda Republike Srpske sa brojčanom oznakom vrste prihoda 711118-Porez na ostali dohodak.
“Tako na primjer, na ostvareni prihod od 1.000 KM, fizičko lice, u ovom slučaju frilenser, plaća porez na ostali dohodak po stopi od 10 odsto, koji u navedenom primjeru iznosi 100 KM”, pojasnili su u Poreskoj upravi.
Napomenuli su da se lica koja ostvaruju dohodak iz inostranstva mogu registrovati za obavljanje djelatnosti kod nadležnih opštinskih ili gradskih organa uprave, kao samostalni preduzetnici, u skladu sa Zakonom o zanatsko preduzetničkoj djelatnosti, te kao privredno društvo u skladu sa Zakonom o privrednim društvima.
Kada je riječ o kaznenim odredbama, Zakonom o poreskom postupku predviđena je novčana kazna od 500 KM do 1.500 KM za fizičko lice, uključujući i “frilensere“, koji ne podnesu poresku prijavu.
Poreska uprava je pozivala fizička lica koja po bilo kom osnovu ostvare prihod iz inostranstva, na koji nije plaćen porez, da taj prihod prijave i plate porez na dohodak, te na taj način svoje usluge prebace u legalne tokove i izbjegnu eventualne sankcije.
“Smatramo da poreskim obveznicima nije u interesu da snose eventualnu prekršajnu ili čak krivičnu odgovornost za nepoštovanje poreskih propisa”, naveli su u Upravi.
Istakli su i da cilj svakako nije kažnjavanje poreskih obveznika, već uvođenje njihovog poslovanja u legalne, zakonske okvire i eliminisanje nelojalne konkurencije.