Da li je za Republiku Srpsku bolje sarađivati sa zemljama BRIKS-a i otvarati nova tržišta ili pokušati zadržati stara, prvenstveno iz Evropske unije?
Naime, Milorad Dodik, predsjednik Republike Srpske, rekao je da Srpska baštini iste vrijednosti kao BRIKS, organizacija slobodnih zemalja koje poštuju suverenitet, žele da sarađuju na ekonomskom i svakom drugom planu i održe mir u svijetu.
“Postoji znatan broj zemalja koje su zainteresovane za tu asocijaciju koja nije vojnog, nego isključivo ekonomskog i političkog karaktera. Mi vidimo Republiku Srpsku upravo u toj vrsti svijeta, u kome suvereno odlučujemo o našim pravima, o našem ustavu i zakonima, suvereno odlučujemo o našem načinu života, o poštovanju onih vrijednosti, tradicije koje smo mi kroz istoriju, kroz razvoj našeg naroda stekli”, rekao je Dodik, koji će prisustvovati samitu BRIKS-a, koji se održava od 22. do 24. oktobra u Kazanju, u Rusiji.
Sa druge strane, Branislav Borenović, predsjednik PDP-a, kaže da naš realni sektor, preduzeća i privreda dominantno zavise od ekonomske i privredne saradnje sa Evropskom unijom i regionom, najviše Srbijom.
“Prošle godine privreda Republike Srpske izvezla je 5,4 milijarde KM razne robe u cijeli svijet, od čega u EU 3,7 milijardi KM, tj. 69% od ukupnog izvoza, u Srbiju 895 miliona KM, tj. 16%, a u zemlje BRIKS-a izvezli samo 25 miliona KM, tj. nevjerovatnih 0,43% od ukupnog izvoza, skoro pa ništa. Slični su podaci i za uvoz i za ukupnu spoljnotrgovinsku razmjenu BiH, više od 2/3 ekonomske razmjene je sa EU, a nekoliko promila, procenata sa zemljama BRIKS-a. Pa neka pitaju njegove pojedine stranačke kolege, direktore, vlasnike fabrika koje zapošljavaju hiljade radnika, da li će, umjesto u Njemačku ili Italiju, proizvoditi i prodavati cipele i kopačke, ili dijelove za metalsku i automobilsku industriju, u Indiju ili Brazil”, naglasio je Borenović.
Radovan Višković, premijer Republike Srpske, kazao je da najveći broj investicija, možda i na Balkanu, trenutno realizuju kineski partneri te da su ovi ekonomski giganti na ovim prostorima prisutni i više nego što to žele Borenović i njegovi nalogodavci.
“Izreći tako nešto – ‘šta ćete vi na Istoku, jer mi ništa ne radimo sa Istokom i samo radimo sa Zapadom’, zaista je veliko neznanje”, rekao je Višković.
Oglasili su se iz Privredne komore Srpske i kazali da pozdravljaju okretanje privrede ka ogromnom tržištu zemalja BRIKS-a.
“Trenutna kriza u privredi Srpske, koja je u velikoj mjeri posljedica ekonomske krize u EU, najvećem spoljnotrgovinskom partneru Republike Srpske, pokazuje da oslanjanje na jedno tržište, pa bilo ono i tržište Unije, nosi odgovarajuće rizike, zbog čega se nameće potreba traženja drugih”, naveli su iz Privredne komore Srpske.
Ekonomista Saša Stevanović istakao je da su zemlje BRIKS-a pokretači ekonomskog rasta, okupljeni oko iste ideje, i da Republika Srpska treba da traži svoju šansu na ovom samitu.
“BRIKS ima određenu organizaciju, koja njima daje određenu ekonomsku stabilnost. Zemlje BRIKS-a zalažu se za multipolarnost, da se sve može riješiti uz dogovor, mi kao društvo moramo da razumijemo šta se tamo dešava, a to ćemo razumjeti ako smo prisutni tamo”, kaže Stevanović za RTRS i dodaje da je BRIKS nastao tako što su određene zemlje imale veće interese od drugih, odnosno razvijale su se brže.
Ekonomista Slaviša Raković ističe za “Nezavisne novine” da treba tražiti nova tržišta.
“Svaka nova mogućnost nije samo alternativa, nego i prilika za rast domaće privrede. Zašto se politizuju pitanja EU ili BRIKS, to nema veze sa trgovinom. Teško da će biti većih problema domaćih kompanija koje izvoze u EU, jer je cijela priča sa BRIKS-om još veoma udaljena u vremenskom smislu”, naglasio je Raković.
