– Sankcije uvode da bi naudili, pre svega, običnim ljudima targetirane zemlje iako američki zvaničnici to demantuju, tvrdeći da im to nije cilj. Podaci govore suprotno, a o čemu svedoči i pisanje pojedinih američkih listova, pa i uticajnog „Vašington posta”. I oni su izgleda to shvatili, da se radi tek o jednoj od alatki za vođenje hibridnog rata od strane SAD, a koji je deo jednog beskonačnog rata koji se vodi na globalnom nivou. On nema konkretne ciljeve, već samo pokretne mete koje se smenjuju na puškometu raznih jastrebova iz Vašingtona- istakao je Gajić dodajući da je u tom svjetlu potrebno posmatrati i sankcije koje su uvedene zvaničnicima Republike Srpske, ali i pojedinim privatnim kompanijama i medijima.
Kako kaže, to nije ništa drugo do pokušaj dresure – tako što će se sankcijama stvoriti bunt kod običnih ljudi, koji su po pravilu i najizloženiji uvedenim sankcijama.
Smatra da je u tom kontekstu potrebno posmatrati i prošlogodišnju odluku Bajdena da produži važenje naredbe o vanrednom stanju na zapadnom Balkanu. Kakoje tada navedeno u njegovom saopštenju, objavljenom na sajtu Bijele kuće, na ovim prostorima su navodno i dalje „ugroženi nacionalni interesi SAD od strane pojedinih političkih subjekata”.
Šema ratovanja
Ovu temu nedavno je obradio i ugledni list „Vašington post”, koji je u opsežnoj analiziistakao da su američke vlasti postale gotovo opsjednute sankcijama te da ih aktuelna administracija Džoa Bajdena jednostavno obožava uvoditi, jer su shvatili da im je to najjeftinija alatka za obračun sa neposlušnim državicama širom svijeta. Kako je navedeno u ovoj analizi, SAD su do sada uvele ekonomske i finansijske sankcije gotovo jednoj trećini zemalja u svijetu, a među kojima je više od 60 odsto siromašnih. One su trenutno izložene negativnom uticaju više od 15.000 raznih restriktivnihi kaznenih mjera, što je svojevrsni globalni rekord.
Nijedna druga zemlja nije ni blizu broju sankcija koje su do sada primijenile SAD. Na drugom mjestu je Švajcarska sa 5.062, slijedi Evropska unija sa 4.808, Ujedinjeno Kraljevstvo sa 4.360, Kanada sa 4.292 i Australija sa 3.023. Ujedinjene nacije imale su samo 875 aktivnih sankcija do aprila 2024.
Memorandum Stejt departmenta iz 1960. godine, sa kojeg je nedavno skinuta oznaka tajnosti, razotkrio je tadašnje, ali i današnje stvarne namjere američke politikesankcija. U njemu je zaključeno da većina Kubanaca podržava Fidela Kastra, te da je potrebno preduzeti sva moguća sredstva da se oslabi ekonomski život Kubanaca i to po svaku cijenu. Poručeno je da bi sankcije trebalo uvesti da bi se ugrozila monetarnastabilnost ove zemlje, a što bi onda izazvalo glad, očaj i rušenje vlasti.
Bivši američki zvaničnik koji je vodio operacije promjene režima, priznao je ovom američkom listu da je šema američkog ekonomskog ratovanja – nemilosrdna. Listdalje navodi da su sankcije uništile ekonomije malih zemalja, ne samo Kube već i Venecuele, Sirije i Iraka. Kada je u pitanju Venecuela, one su dovele do ekonomskog padatri puta većeg od onog izazvanog Velikom depresijom u SAD. Ekonomisti MarkVeisbrot i Džefri Saks upozorili su da su američke i uopšte zapadne sankcije uzrokovale smrt više od 40.000 Venecuelanaca i to samo u periodu od 2017. do 2018. godine. I ovo je bio konzervativan broj.
Zapad i jug
I ranije je bilo slučajeva da neki od istaknutih javnih ličnosti i zvaničnika upozore na svu pogubnost uvedenih sankcija. Jedan od njih je i bivši pomoćnik generalnog sekretara Ujedinjenih nacija Denis Halidej, koji je služio kao humanitarni koordinator u Iraku. U znak protesta on je podnio ostavku na svoju funkciju, nazivajući zapadne sankcije – genocidnim. Prema njegovim tadašnjim procjenama, sankcije su prouzrokovale smrt između milion i 1,5 miliona Iračana. Na kraju je upozorio da su zapadne vlade namjerno održavale program ekonomskih sankcija, svjesno ubijajući hiljade Iračanasvakog mjeseca. Da tada nikog u Vašingtonu to nije previše zabrinulo, može se vidjeti iz jednog od intervjua tadašnje američke državne sekretarke Medlin Olbrajt, koja je hladno poručila da je svaka cijena koju napaćeni irački narod mora platiti – vrijedna konačnog cilja.
Nažalost, svi pokušaji da se zaustavi ova negativna praksa bili su bezuspješni. U novembru 2023. ogromna većina zemalja na Zemlji glasala je u Generalnoj skupštini UN da se osude jednostrane mjere prinude za kršenje ljudskih prava. Sa 128 za i 54 protiv, glasovi su bili jasno podijeljeni – ranije kolonizovane nacije globalnog juga su se protivile sankcijama, dok su ih kolonizatori Zapada branili.
Glasanje je izgledalo veoma slično u SavjetuUN za ljudska prava. U aprilu 2024. godinezemlje globalnog juga glasale su za osudusankcija koje ugrožavaju ljudska prava, dok je Zapad još jednom branio njihovu upotrebuiako su one izazvale ozbiljnu ekonomsku štetu i ekstremnu ljudsku patnju u relativno malim zemljama.
Posljedice po dolar
Ministarka finansija SAD Dženet Jelen nedavno je upozorila da se plaši da će „američke sankcije smanjiti ulogu dolara u svijetu”. Kako je istakla, one samo tjeraju sankcionisane države da traže alternativne načine da izvrše finansijske transakcije, koje ne uključuju dolar.
