Bitka za indekse je završena, uspješniji i srećniji uspjeli su da se dokopaju mjesta na budžetu, dok će drugima roditelji morati da finansiraju studije bilo da će biti samofinansirajući na državnim ili da su se opredijelili za neki od sve brojnijih privatnih fakulteta.
Umeđuvremenu svi oni koji će studirati van svog rodnog mjesta započeli su potragu za što povoljnijim smještajem, u studentskim domovima ili privatno. A od cijena će mnoge zaboljeti glava.
Pored školarina, koje se za samofinansirajuće akademce u Beogradu kreću u prosjeku nešto iznad 1.000 evra po godini, drugi najveći izdatak je upravo iznajmljivanje stanova. Pod uslovom da nemate nekog rođaka sa viškom soba u Beogradu, Novom Sadu, Nišu ili Kragujevcu, ili ako uspijete da se dokopate smještaja u studentskim domovima koji su posljednjih godina sve moderniji, a opet po veoma pristupačnim cijenama.
Potraga za privatnim smještajem, posebno u prestonici, započela je praktično odmah pošto su završeni prijemni ispiti i nakon što su podijeljeni indeksi. Širi centar Beograda je, očekivano, najskuplji kada je riječ o iznajmljivanju, a cijene su od 300 do 600 evra i tu je riječ najčešće o jednosobnim stanovima ili garsonjerama.
– Beograd ima očekivano najviše cijene kada govorimo o iznajmljivanju stanova po kvadratnom metru.Centar grada je najskuplji, te je cijena u prethodnom mjesecu iznosila 16,4 evra po kvadratnom metru. Slična cijena je na Vračaru sa 15,1 evra po metru kvadratnom, odmah sledi Novi Beograd sa skoro identičnom cijenom – 15 evra po kvadratu. Cijena na opštini Palilula iznosila je 13,4 evra po kvadratu, na Voždovcu 12, dok je nešto povoljnije u Mirijevu (opština Zvezdara) sa cijenom od 9,5 evra po m2 – rekla je za Blic Jelena Dukić sa portala Nekretnine.
Tražene i alternativne lokacije
Vukov spomenik, Autokomanda, Lion, Vojvode Stepe… neke su od godinama unazad najtraženijih destinacija među studentima pošto se u njihovoj blizini nalazi nekoliko fakulteta. Vukov spomenik slovi za centar grada, a opet tu su Pravni, Elektrotehnički, Arhitektonski, Mašinski fakultet… I gdje god krenete autobusom stižete za 10 do 15 minuta.
Naravno, ove lokacije su uvijek među skupljima. A za oko 300 evra moguće je naći garsonjeru ili manji stan, ako imate sreće u Mirijevu, ako ne onda u Borči, Ledinama, Vidikovcu, dijelovima Zemuna…
Novi Sad, Kragujevac, Niš…
Prema riječima sagovornice, dijelovi Novog Sada u junu nisu imali velike razlike kada su cijene u pitanju. Centar Novog Sada prema oglašenoj ponudi po kvadratu ima cijenu od 11.3 evra, baš kao i Podbara i Grbavica, a Novo naselje 11.2 evra.
– Što se tiče cijena iznajmljivanja stanova u Kragujevcu (gradska lokacija) za metar kvadratni potrebno je izdvojiti 6,6 evra, a u Nišu od šest evra za stan na Paliluli, 6,2 evra na Durlanu, dok neznatno višu cijenu po metru kvadratnom u visini od 6,4 evra imaju stanovi na Bulevaru Nemanjića i Panteleju – rekla je Dukićeva.
S obzirom na to da ipak ostane veliki procenat onih koji ne pronađu stan tokom ljeta jer se odmaraju i možda psihički spremaju za nove studentske dane, septembar im je onda posljednji trenutak za potragu.
“Požurite, biće još skuplje”
– Što se tiče cijena kirija u Beogradu, ukoliko uporedimo maj mjesec i jun, možemo primijetiti evidentan porast cijena po metru kvadratnom na skoro svim opštinama. Posmatrajući ovaj trend, možemo očekivati porast cijena u septembru – istakla je sagovornica.
Ona je dala savjet budućim brucošima, ali i drugim studentima, da požure.
– Savjet je takođe da se malo ranije krene u potražnju stana, jer je ponuda veća i raznovrsnija, a sa druge strane posmatrajući trend porasta u protekla dva mjeseca, manji rizik od dodatnih poskupljenja cijena kirija u glavnom gradu – kaže Jelena Dukić.
Cijene podižu i strani studenti
Na cijene privatnog smještaja posljednjih godina sve više utiče i sve veći broj stranih studenata. Kako je nedavno prenio portal Biznis, medicinski fakulteti u Kragujevcu i Nišu već su se pokazali kao magnet za strane studente, dok se fakulteti u Subotici uključuju u borbu za akademce iz inostranstva, a sve to utiče i na tržište nekretnina.
Strani studenti iz Indije, Nigerije, Maroka, Iraka, Šri Lanke i Tunisa uticali su u tim gradovima na tražnju za stanovima, što je i kirije „poguralo“ naviše.
Đorđe Stanković iz jedne agencije koja se bavi iznajmljivanjem nekretnina u Nišu kaže da je prvi veći nalet stranaca počeo prije dvije godine, kada je na Medicinski fakultet u tom gradu došla grupa od 100 studenata koji su se do tada školovali u Ukrajini.
– Oni rijetko iznajmljuju stanove sami, uglavnom su u paru, a najviše ih bude po četvoro. Kada su stigli stranci, kirija za veće stanove je skočila i sada je od 350 do 600 evra. Većina stranih studenata je iz Indije, ali ima ih i iz Nigerije, Maroka, Šri Lanke, sa Filipina, kao i iz Tunisa, a stanodavci su, poslije početne uzdržanosti, bili generalno zadovoljni novim zakupcima.
Stranci uzimaju veće stanove
On je istakao da su stranci uticali na cijene, ali i da su zauzeli veće i skuplje stanove, dok studenti iz Vranja, Leskovca, Pirota i Zaječara koji studiraju u Nišu traže garsonjere i manje stanove.
– Dolazak stranaca je otežao situaciju domaćim studentima. Prije su mogla tri studenta da nađu stan od 300 evra, a sada je kirija 400 do 450 minimum, plus troškovi, tako da im je potrebno minimum 150 evra po osobi. Studenti iz Srbije uzimaju garsonjere, od 150 do 250 evra, oko Ekonomskog, Pravnog i Medicinskog fakulteta – rekao je Stanković za portal Biznis.
Prema posljednjim podacima najjeftinija garsonjera u Nišu trenutno se može naći za 215 evra, za jednosoban stan je mjesečno potrebno 250 evra, u Kragujevcu se cijena kirije za garsonjere kreće između 170 i 200 evra, a za stanove većih struktura cijene idu od 250 do 350 evra. U Subotici su nešto povoljnije cijene, garsonjera se može naći za 168 evra, jednosoban stan za 180 evra, a dvoiposoban za 300 evra.
Neki akademci putuju svaki dan
Zbog sve skupljih stanarina mnogi akademci koji žive relativno blizu gradu gdje studiraju odlučuju se za svakodnevno putovanje, pa spadaju u onih milion dnevnih migranata.
– Oko 100 evra mi je prosječni mjesečni trošak putovanja do mog fakulteta u Kragujevcu, a za taj iznos, čak i sa cimerom koji bi plaćao još 100 evra, teško bih uspio da nađem odgovarajući stan, jer su i u Kragujevcu kirije skočile. Da ne govorim koliko bi još mojim roditeljima trebalo novca za ostale troškove života. Ovako, od Kraljeva do Kragujevca treba manje od sat vremena, autobuske linije nisu rijetke i mogu da se uklopim, nekada nije neophodno da svakog dana budem na fakultetu, tako da mi je daleko isplativije da putujem – priča mladi Kraljevčanin Ivan, koji studira na kragujevačkom Univerzitetu.
Hrana, mobilni, knjige, džeparac
Školarina, za samofinansirajuće studente, kao i iznajmljivanje stana, definitivno su najveće, ali ne i jedine stavke. Prema iskustvu roditelja studenata iz unutrašnjosti tu je još i ishrana, obuća, odjeća, razonoda.
– Prošle godine smo što se tiče ishrane mjesečno izdvajali oko 250 evra, što za pripremljene obroke koje smo mu donosili, što dijelom u kešu da sam kupi nešto od namirnica i sprema – kažu roditelji jednog akademca iz unutrašnjosti koji studira u prestonici.
Prema njihovim riječima tu je i oko 20.000 džeparca.
– Treba novca i za paket za mobilni i internet, pa 2.000 dinara za gradski prevoz u Beogradu, bar toliko za putovanje dva puta mjesečno kući, treba nabaviti i polovne udžbenike…
Ceh od 200 pa sve do 1.000 evra
Kada se sve stavi na papir, moglo bi se reći da student zna da bude i te kako skup. Naravno, postoji varijanta da prođete sa samo 200 evra mjesečno ako je vaše dijete na budžetu, živi i hrani se u studentskom domu, ali će mnogima ceh biti između 800 i 1.000 evra ako treba platiti školarinu, stan, hranu, prevoz, knjige, dati džeparac…
– Ni sami ne znamo kako se sve dovijamo. Malo od ranije stečene ušteđevine, malo se mi kod kuće “stegnemo”, malo pomažu babe i dede, malo kćerka povremeno radi u Beogradu kako bi barem imala za džeparac. Nije lako, ali smo riješili da joj omogućimo školovanje. Ona je odličan student na Medicinskom fakultetu i ništa nam nije žao – kažu roditelji studentkinje iz Užica.
Mini verzija – 200 evra
Školarina besplatna
Stanarina 30 evra (dom)
Hrana 70 evra (menza)
Drugi troškovi 50 evra
Džeparac 50 evra
Skuplja verzija – 1.000 i više evra
Školarina 500-2.500 evra (godišnje)
Stanarina 300-600 evra (mjesečno)
Hrana 200-300 evra (mjesečno)
Drugi troškovi 100 evra (mjesečno)
Džeparac 200 evra (mjesečno)
Školarine po fakultetima
Arhitektonski – 300.000
Geografski – 96.000
Građevinski – 120.000
Ekonomski – 112.479-147.999
Elektrotehnički – 144.000-282.000
Matematički – 150.000-165.000
Mašinski – 108.000-180.000
Medicinski – 121.600
Pravni – 114.000
Bogoslovski – 105.000
Rudarsko-geološki – 76.000
Saobraćajni – 130.000
Stomatološki – 180.000
Fakultet bezbjednosti – 118.200
Veterinarski – 138.000
FON – 171.000
Fakultet sporta i fizičkog vaspitanja – 150.000
Farmaceutski – 145.000
Filozofski – 118.548
Filološki – 119.000
Hemijski – 102.000
Šumarski – 80.000
Cijene za samofinansirajuće studente izražene u dinarima.
Smještaj 3.000, tri obroka za 7.980 dinara mjesečno
Studentski domovi su definitivno najjeftinija varijanta, ali ne uspiju svi da se dokopaju mjesta. Ove godine konkurs za brucoše će trajati od 2. do 16. septembra, a za studente ostalih godina od 16. septembra do 31. oktobra. Ukupan broj mjesta u beogradskim domovima opredijeljenih za smještaj studenata koji se finansiraju iz budžeta je 9.258, dok je dodatnih oko 1.000 mjesta dostupno za samofinansirajuće studente koji plaćaju ekonomsku cijenu smještaja, ali i za strane studente.
Budžetska cijena smještaja u prestoničkim domovima se kreće od 1.300 koliko je potrebno izdvojiti za sobu najnižih kategorija do 3.190 dinara mjesečno koliko košta jednosoban smještaj prve kategorije.Cijene na tržišno-ekonomskim mjestima se kreću od 8.000 do 13.000 dinara.
I ishrana u studentskim menzama je više nego povoljna, doručak košta 56, ručak 120, a večera 90 dinara. Kada se sve sabere to znači da tri obroka na dan imate za 266 dinara, dok na mjesečnom nivou treba izdvojiti 7.980 dinara, piše Blic.
