Kosovo je postalo pridruženi član NATO odlukom Parlamentarne skupštine te organizacije, ali to je, prije svega, simboličan čin.
Analitičari ocjenjuju da do ulaska u NATO Priština mora da napravi niz koraka, a prije svega, normalizuje odnose sa Beogradom.
Odluka da Kosovo napreduje od statusa posmatrača do pridruženog člana NATO donesena je nakon glasanja tokom kojeg je samo Mađarska bila protiv, a 14 država uzdržano među kojima i Italija i Francuska. Privremeni član NATO je i Srbija pa se postavlja pitanje šta konkretno znači promjena statusa Kosova pri sjevernoatlantskoj alijansi?
“Do cilja ostalo još desetak koraka”
Dragoslav Rašeta, istraživač iz organizacije “Novi treći put”, kaže da je odluka da Kosovo postane pridruženi član NATO “korak naprijed ka krajnjem cilju da Kosovo postane dio NATO”. Ali, do tog cilja ostalo je još desetak koraka. NATO čini napore da se u narednim godinama odbrambene sposobnosti Kosovo dovedu na standarde NATO. Kosovo sigurno neće postati dio NATO bez normalizacije odnosa sa Beogradom i napretka na putu evrointegracija – ocjenjuje Rašeta.
“Fokus je na funkcionisanju KFOR na Kosovu”
Kako kaže, status pridruženog člana NATO je simboličan. Čak i države koje imaju viši status pri NATO kao na primer Argentina koja je takoreći glavni partner NATO nemaju mnogo koristi od toga. Fokus NATO je, prije svega, na rješavanju krize u Ukrajini i NATO i na funkcionisanju KFOR na Kosovu, a ne na prijemu novih članova – navodi Rašeta.
“Dalji status Kosova zavisi od političke volje i procedura”
Aleksandar Radić, vojni analitičar, kaže da Kosovo kao pridruženi član NATO nije dio operativnih jedinica te organizacije.
– Na Kosovu su prisutne NATO snage. Na Kosovu postoji i NATO tim za praćenje, podršku i razvoj kosovskih odbrambenih snaga. Ova odluka je još jedan dokaz da zapadne sile stoje iza kosovske nezavisnosti – analizira Radić.
On dodaje da dalji status Kosova u NATO zavisi od “političke volje i formalnih procedura”.
– Kosovo mora poput Crne Gore da priprema godišnje akcione planove, ali i da napreduje na putu ka EU. Iako se radi o različitim procesima, evrointegracije su predvorje NATO – objašnjava Radić.
I Malta postala pridruženi član NATO
Inače, pridruženi član NATO u ponedjeljak je postala i Malta, a delegacija Skupštine Srbije na čelu sa Anom Brnabić je negodovala i prije i poslije promjene statusa Kosova.
Delegacija Skupštine Srbije je navela u saopštenju da odluku da Kosovo postane pridruženi član NATO nisu podržale pored država koje ne priznaju Kosovo (Španija, Rumunija, Slovačka i Grčka) ni Francuska i Italija, kao i da je Mađarska glasala protiv.
Delegacija Srbije sprečena da se javi za riječ
U saopštenju se ističe i da predstavnicima delegacije Srbije nije bilo omogućeno da se jave za riječ prije glasanja o dodjeljivanju statusa pridruženog člana tzv. skupštini Kosova, niti nakon potvrđivanja ove odluke, piše Blic.
Delegacija je u saopštenju ukazala i da Srbi na KiM već žive u uslovima koji su u potpunosti neprihvatljivi u današnjoj Evropi, odnosno da “žive kao u getu”.
